Dynamizm oblackiej ewangelizacji misyjnej został zahamowany przez II wojnę światową i trudny czas tuż po niej. Ważna dla działalności misyjnej okazała się zmiana polityki rządu wobec posyłania misjonarzy, dokonana w połowie lat sześćdziesiątych XX w. Pozwoliło to na wznowienie działalności misyjnej. Ten czas dobrze wykorzystali polscy oblaci, angażując się w misje najpierw w Kamerunie i na Madagaskarze, a później w wielu innych krajach świata – opowiada o. Jarosław Różański OMI.
Północna Kanada
Powodowany apostolską gorliwością św. Eugeniusz de Mazenod, założyciel oblatów, w 1841 r. posłał grupę pierwszych sześciu współbraci do Kanady, gdzie szybko rozwinęli placówki oraz misje wśród Indian iInuitów. Wiele nazw jezior, miast, rzek i regionów do dziś nosi imiona misjonarzy. Znaleźć można także Jezioro de Mazenoda. W trudną pracę ewangelizacyjną wśród Indian i Inuitów włączyli się także polscy oblaci. Początkowo zasadniczą ich grupę stanowili bracia zakonni, począwszy od Sługi Bożego Antoniego Kowalczyka. Praca braci była dla działalności misyjnej nieoceniona, gdyż brak jakiejkolwiek infrastruktury utrudniał transport i zaopatrzenie, a było ono konieczne nie tylko dla pracy misjonarzy, ale przede wszystkim dla dzieł socjalnych, takich jak szkoły i szpitale. Pierwszym legendarnym polskim kapłanem-oblatem na tym terenie był o. Leon Mokwa, który przepracował ponad pięćdziesiąt lat wśród Indian. Druga wojna światowa przerwała wyjazdy polskich oblatów na misje wśród Indian i Inuitów. Zostały one wznowione pod koniec lat osiemdziesiątych XX w. W sumie od końca XIX w. do dzisiaj w północno-zachodniej Kanadzie wśród Indian i Inuitów pracowało 30 polskich oblatów (10 braci zakonnych i 20 kapłanów). Od 2013 r. diecezją Churchill-Zatoka Hudsona kieruje polski oblat bp Wiesław Krótki.
Cejlon (Sri Lanka)
W 1847 r. św. Eugeniusz de Mazenod odpowiada na prośbę bp. Horacego Bettachiniego z Kolombo, posyłając misjonarzy na Cejlon. Pierwszym polskim oblatem na Cejlonie był br. Józef Andrzejewski, który pracował tam w latach 1909–1939. Po nim na wyspę trafiło dwunastu innych. Pracę niektórych przerwała wojenna tułaczka, inni pozostali tam do śmierci. Polskimi oblatami o najdłuższym stażu misyjnym na Sri Lance byli brat Stefan Wyryma i o. Andrzej Cierpka.
Południowa Afryka
Na początku 1850 r. Kongregacja Rozkrzewiania Wiary zwróciła się z prośbą do oblatów, by podjęli się misji w Południowej Afryce. Polscy oblaci dołączyli do współbraci na terenie Południowej Afryki już w 1898 r. Do tego kraju przybył pierwszy polski oblat, br. Józef Cyrys, który spędził tam sześćdziesiąt lat. Po II wojnie światowej w RPA pracowało krótko tylko dwóch oblatów.
Kamerun
Pierwsza grupa polskich oblatów dotarła do Guider 4 lutego 1970 r. Tworzyli ją ojcowie Tadeusz Krzemiński, Czesław Szubert, Józef Leszczyński oraz Eugeniusz Juretzko. Dołączyli do niej pracujący od kilku lat w tym regionie dwaj polscy oblaci urodzeni we Francji: o. Paweł Michalak i o. Feliks Strużek, tworząc tzw. grupę polską. W latach 1971–1975 jej liczebność wzrosła do 15 osób, wśród których było dwóch kleryków odbywających staże misyjne. W 1975 r. ta niewielka grupa obsługiwała już osiem stałych stacji misyjnych oraz 215 wspólnot chrześcijańskich w buszu. Z tego połowa misji i aż 63 wspólnoty w buszu zostały założone przez polskich oblatów. Na terenie powierzonym polskim oblatom do ewangelizacji istniały już trzy dobrze zorganizowane misje: Guider, Lam i Bidzar w kraju Gidarów. Misjonarz z Guider dojeżdżał także do kraju Dabów, do wioski Mandama. Na przełomie lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych polscy oblaci przejęli cztery kolejne misje: Poli, Fignolé, Ndingtire i Karna-Mbé w diecezji Ngaoundéré. Polscy oblaci nie ograniczyli się do przejęcia wcześniej założonych misji. Pierwszą placówką, założoną od podstaw przez polskich oblatów, była misja w Figuil. Budowę materialnych podstaw misji rozpoczęto w lipcu 1973 r. Po mianowaniu o. Eugeniusza Juretzko ordynariuszem diecezji Yokadouma (20 maja 1991 r.) polscy oblaci przejęli misję w Salapoumbé w jego diecezji. Ponadto założyli także dwie placówki w diecezji Yokadouma: Garigombo-Ngoundi oraz parafię Nôtre Dame de la Paix w mieście Yokadouma. Ogółem w latach 1970–2019 w Kamerunie pracowało 69 polskich oblatów.
Madagaskar
Działalność na Madagaskarze została zapoczątkowana 3 grudnia 1980 r. przez pięciu polskich oblatów. W pierwszych latach oblaci skoncentrowali się na misjach przejętych od francuskich montfortanów w południowej części diecezji Toamasina (Tamatave), położonej na wschodnim wybrzeżu wyspy, zamieszkałym głównie przez grupę etniczną Betsimisaraka. Były to najpierw misje w Marolambo i Ambinanindrano, a następnie w Mahanoro i Masomeloka. W 1987 r. objęli pierwszą placówkę w Toamasina, stolicy diecezji oraz głównym mieście wschodniego wybrzeża.
Napływ kandydatów do zgromadzenia był duży. Zmusiło to oblatów do tworzenia regularnych domów formacyjnych: prenowicjatu, nowicjatu oraz wyższego seminarium duchownego. Te potrzeby zadecydowały o założeniu kolejnych placówek w Toamasina, a później także w Antananarywie. Następnie utworzyli od samych podstaw dwie miejskie parafie – w Toamasina i Fianarantsoa. Ich chlubą było także założenie ośrodka ewangelizacji audiowizualnej OMIFilm. O dojrzałości młodej wspólnoty malgaskiej świadczy też fakt posłania pierwszych misjonarzy poza granice kraju. Polscy oblaci objęli także placówki na wyspie Réunion oraz założyli misje w Morondavie i Befasy nad Kanałem Mozambickim.
Ameryka Południowa, Afryka Wschodnia i Azja
W 1991 r. polscy oblaci rozpoczęli misje w Paragwaju. Ich posługa szybko przeniosła się do Argentyny, Brazylii, Urugwaju, Wenezueli, Meksyku. W 2014 r. ordynariuszem diecezji Zé-Doca w Brazylii został polski oblat o. Jan Kot. W 1993 r. oblaci z prowincji polskiej rozpoczęli pracę w Hongkongu. Byli to Polacy i Malgasze. Chociaż obecnie nie jest możliwe prowadzenie działalności misyjnej poza Hongkongiem, oblaci czasowo pracują także na terenie Chin, jako nauczyciele. W 1997 r. oblaci kanadyjscy rozpoczęli pracę misyjną w Kenii. Polscy oblaci czasowo pracowali także na Saharze Zachodniej, w Tajlandii i Pakistanie. W 1996 r. Stolica Apostolska powierzyła polskim oblatom założenie misji w Turkmenistanie. W 1997 r. jej przełożonym został o. Andrzej Madej.
Praca w tym kraju polega głównie na obecności, modlitwie z małą grupą katolików oraz „odszukiwaniu śladów wiary” – jak to określił o. Andrzej Madej. Kto wie – może kolejny będzie Kazachstan?
Źródło: misyjne.pl