Prokura Misyjna Polskiej Prowincji Misjonarzy Oblatów powstała w maju 1969 r. w Poznaniu i została założona przez Walentego Zapłatę OMI, który w tym czasie był jednocześnie dyrektorem oblackiego Sekretariatu Powołań. Oficjalnie powołana wówczas instytucja nazywała się Sekretariatem Powołań i Prokury Misyjnej. Założenie Prokury Misyjnej zbiegło się z wyjazdem na misje do Kamerunu (2 stycznia 1970 r.) polskich misjonarzy oblatów. Bardzo szybko wzrastała liczba Przyjaciół Misji, grona świeckich, którzy współpracują z Misjonarzami Oblatami Maryi Niepokalanej. Nie ma dokumentacji, która by potwierdziła, że przed II wojną światową funkcjonowała podobna instytucja oblacka. W okresie działalności dyrektorskiej o. Zapłaty liczba Przyjaciół Misji sięgała w największym momencie 40 tys. osób i dynamicznie się powiększała. Najczęściej były to osoby, które wyrażały chęć stania się Przyjacielem Misji podczas licznych animacji misyjnych prowadzonych przez Prokurę Misyjną, która odwiedzała do 100-150 parafii rocznie. Był to pierwszy etap jej rozwoju. Warto dodać, że sposób działania założyciela był profetyczny, posoborowy, wyprzedzający w swoim działaniu epokę, zachęcający świeckich do działania, przez chociażby włączenie ich do współodpowiedzialności.

Kolejny etap rozwoju Prokury Misyjnej rozpoczął się w 1978 r., gdy nastąpił podział Sekretariatu Powołań i Prokury Misyjnej ze względu na nadmiar pracy. Sekretariat Powołań funkcjonował nadal w budynku głównym Domu Prowincjalnego, a Prokura Misyjna własnym sumptem zaadoptowała pomieszczenia w tzw. Białym Domu obok poznańskiego klasztoru nad garażami. Od samego jej początku w jej strukturach pracowali świeccy oraz siostra służebniczka. Ówczesny prowincjał, o. Leonard Głowacki OMI, zatwierdził pierwszy dokument statutowy Prokury Misyjnej, który określał cele i zadania funkcjonowania tejże instytucji. Za najważniejszy cel uznano zapewnienie pomocy duchowej i materialnej misjonarzom, a wszystkie pozostałe były, w zasadzie, jego rozwinięciem. Statut został nieznacznie zmieniony w 1983 r. Był to czas rozwoju misji oblackich, otwierania nowych placówek, ale także wzrostu liczebnego grona Przyjaciół Misji. Oprócz pomocy misjonarzom i misjom były prowadzone liczne animacje misyjne, powiększała się skokowo liczba Przyjaciół Misji (która zmniejszyła się pod koniec okresu przewodniczenia o. Zapłaty), wydawane były materiały formacyjne, jak i prowadzona była formacja Przyjaciół Misji – w formie comiesięcznych mszy św., spotkań regionalnych, rekolekcji i kursów. Zrezygnowano, aby w tak dużym zakresie, wysyłać paczki, skrzynie i kontenery na misje, ze względu na to, że opłaty związane z wysyłką, cłem były większe niż wartość przesyłanych rzeczy, które można było kupić na miejscu. W roku 1996 dyrektorem Prokury Misyjnej został Franciszek Chrószcz OMI, były misjonarz w Kamerunie i na Madagaskarze, a w 2011 r. Marian Lis OMI. Nowi dyrektorzy, w zasadzie, kontynuowali dzieło założyciela, skupiając się na pomocy modlitewnej i materialnej dla misjonarzy, animacjach misyjnych w parafiach, a także formacji i rozwoju liczebnym Przyjaciół Misji.

W 1998 r. z inicjatywny Magdaleny Kudełki powstał Oblacki Wolontariat Misyjny przy Oblackim Duszpasterstwie Młodzieży NINIWA w Kokotku k. Lublińca. Z czasem nastąpiła ścisła współpracy pomiędzy obiema instytucjami, czego efektem było wspieranie materialne i logistyczne świeckich misjonarzy krótkoterminowych wysyłanych przez Oblacki Wolontariat Misyjny, jak i udział w ich formacji, czy ich kierowanie chętnych do tego ośrodka oblackiego. Ważnym rokiem w rozwoju analizowanej instytucji był rok 2012, kiedy w struktury Prokury Misyjnej zostało włączone Stowarzyszenie Oblacka Pomoc Misjom „Lumen Caritatis” (zostało założone we Wrocławiu trzy lata wcześniej przez Bogusława Barańskiego OMI). Dzięki temu rozpoczęto pozyskiwanie środków na misje oblackie w sposób niezwiązany bezpośrednio z duszpasterstwem (np. odpisanie 1% podatku dochodowego czy donacje innych fundacji, osób prywatnych i prawnych). W 2016 r. Prokura Misyjna została przeprowadzona do Domu Prowincjalnego, gdyż tzw. stary Biały Dom, ze względów technicznych, został przeznaczony do rozbiórki, a na jego miejscu miał powstać Dom Prowincjalny.

Trzeci etap rozwoju Prokury Misyjnej rozpoczął się w 2017 r. po połączniu z redakcją czasopisma „Misyjne Drogi” i portalu misyjne.pl. Decyzję tę podjął p.o. prowincjała Marian Puchała OMI. W związku z tym został wydany wówczas nowy statut Prokury Misyjnej. W niniejszym statucie zapisy zostały rozszerzone o działalnością wydawniczą, a także zbieranie funduszy nieduszpasterskich na rzecz misji oraz projektowe rozliczanie środków, działalność związaną z dialogiem międzyreligijnym i międzykulturowym, nauką, jak i transparentność ich rozliczania. Projektami, które Prokura Misyjna kontynuuje, a które były rozpoczęte w części redakcyjnej są „adopcja” szkolna dzieci na misjach (od 2016 r.) oraz kampania modlitewna za misjonarzy „Misjonarz na Post” (od 2014 r.). Od połączenia realizowane są nowe akcje pomocowe związane z bieżącymi wydarzeniami w świecie misyjnym. Prokura Misyjna reaguje na klęski żywiołowe czy konflikty zbrojne, organizując zbiórki online. Większość z nich cieszy się dużym zainteresowaniem i przynosi wymierne korzyści, dzięki którym środki finansowe i pomoc materialna może trafić do najbardziej potrzebujących. Realizowane są także nieinterwencyjne działania i projekty, które wspierają budowę kaplic, szkół, studni czy ośrodków zdrowia. Promowanie akcji odbywa się dzięki portalowi misyjne.pl oraz przez redakcje katolickie i świeckie, z którymi redakcja stale współpracuje. Media pozwalają także na pozyskiwanie nowych Przyjaciół Misji, wolontariuszy misyjnych, sprzymierzeńców misji i innych darczyńców. W 2018 r. redakcja „Misyjnych Dróg” otrzymała medal Komisji Episkopatu Polski ds. Misji Benemerenti in Opere Evangelizationis, a rok później tym samym medalem została nagrodzona kampania pomocy duchowej „Misjonarz na Post”.

Ostatni, czwarty etap historii Prokury Misyjnej został zapoczątkowany w 2021 r., po przeprowadzeniu Prokury Misyjnej do Domu Misyjnego, nowego trzykondygnacyjnego budynku, powstającego na bazie wcześniej projektowanego Domu Prowincjalnego, a którego przeznaczenie zostało zmienione przez prowincjała prof. UAM Pawła Zająca OMI z jego radą. Oprócz sekretariatu misyjnego, koordynującego współpracę z Przyjaciółmi Misji, swoją siedzibę ma w nim redakcja „Misyjnych Dróg” oraz portalu misyjne.pl. W budynku są również pokoje gościnne dla misjonarzy na urlopach i leczeniu, dwie obszerne sale konferencyjne, pomieszczenia oblackiego stowarzyszenia „Lumen Caritatis”, miejsce działalności oblackiej Fundacji Instytut Mazenodianum, jak i Fundacji Pomocy Humanitarnej „Redemptoris Missio”. Po rozpoczęciu pracy sekretariatu misyjnego oraz redakcji w nowej siedzibie, kolejnym dyrektorem Prokury Misyjnej został Marek Ochlak OMI, misjonarz Madagaskaru. W 2022 r. na terenie Domu Misyjnego zostało przyjętych prawie 30 uchodźców wojennych z Ukrainy, którzy uzyskali pomoc w szeroko pojętym zakresie. Nowy dyrektor kontynuował realizowanie celów poprzedniego dyrektora. W 2022 r. Prokura Misyjna za całokształt działania otrzymała medal Komisji Episkopatu Polski ds. Misji Benemerenti in Opere Evangelizationis. Rok później Marek Ochlak OMI został ustanowiony prowincjałem polskiej prowincji oblackiej, w wyniku czego musiał pożegnać się z pełnioną dotychczas funkcją. Obecnym dyrektorem Prokury Misyjnej i Stowarzyszenia „Przyjaciół Misji” jest Wiesław Chojnowski OMI.

Powyższe opracowanie zostało zaczerpnięte z pracy Marcina Wrzosa OMI, Paradygmat krajowego, instytucjonalnego zaangażowania misyjnego na podstawie działalności Prokury Misyjnej Misjonarzy Oblatów Maryi Niepokalanej, Annales Misjiologici Poznanensies 1 (27) 2022 (1969-2022). Można ją znaleźć TU.